Η Νέα UFOλογία

Η Νέα UFOλογία


Του Colin Bennett





I. Η πιο Λογική Αυταπάτη


Οι περισσότεροι ερευνητές ΑΤΙΑ (ο όρος καλύπτει μια πληθώρα αμαρτημάτων) είναι της επιστημονικής σχολής. Ως τέτοιοι, όλοι τους θέλουν να καταμετρούν. Για ερευνητικά εργαλεία, όλοι τους χρησιμοποιούν την ίδια αναλυτική τεχνική μέτρησης μέσω επιστημονικών οργάνων η οποία προήλθε από το καρτεσιανό/νευτώνειο πλαίσιο αναφοράς όπως αναπτύχθηκε εδώ και περίπου 300 χρόνια. Αυτό το πλαίσιο ήταν ένα σύστημα αναφοράς κατάλληλο για τα μηχανικά προβλήματα μιας μηχανοκρατικής εποχής. Ως ερμηνευτικό υπόδειγμα τα πήγε καλά. Τα αυτοαναπαραγόμενα στοιχεία του έκτισαν σχεδόν τα πάντα, από την ατμομηχανή μέχρι το σύγχρονο κομπιούτερ.


Όμως αυτή η αναλυτική τεχνική δεν είναι ούτε κατά προσέγγιση καλή στην αντιμετώπιση των αφηρημένων εννοιών, των εικόνων ή της ροής της πληροφορίας. Στις ανθρωπιστικές επιστήμες, το καρτεσιανό/νευτώνειο πλαίσιο δεν είναι ούτε κατά προσέγγιση επιτυχημένο όσο ήταν στους τομείς της ηλεκτρομηχανικής ή της βιολογίας-χημείας.


Η ψυχολογία έχει κατά μεγάλο μέρος βαλτώσει επειδή η θετική επιστήμη εξακολουθεί να αγνοεί την ιδέα περί συνειδητού νου ως “μηχανή media” (media machine). Κάθε σύγχρονος νους διαποτίζεται από εικόνες ψυχαγωγίας, όμως η επιστήμη κάνει τα στραβά μάτια προτιμώντας να θεωρεί τη συνείδηση ως επεξεργασία πακέτων πληροφοριών που κινούνται κατά τον ίδιο τρόπο που κινείται ένας σιδηρόδρομος της Βικτωριανής εποχής ή το αντίστοιχο ταχυδρομείο. Η δια-σύνθεση και η συν-ομιλία μεταξύ των εικόνων είναι ένα φαινόμενο που δεν έχει μελετήσει ακόμα η ηλεκτρομηχανική επιστήμη.


Εξαιτίας αυτης της παραμέλησης, η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αποτελεί ένα ακόμα παράδειγμα όπου η επιστήμη δεν έχει κάνει σημαντική πρόοδο προς αυτή την ‘εικονοστραφή’ (image-oriented) κατεύθυνση. Τουλάχιστον στο προ-fuzzy στάδιό της, η ΤΝ βασίζεται στην εγκεφαλική διασυνδεσιμότητα και δεν θεωρεί το νου ως κάτι χαοτικό, θορυβώδη και ιδιόρρυθμο το οποίο λειτουργεί κατά κύριο λόγο με καύσιμα τη φαντασία και την αυταπάτη. Δεν έχουμε καν συλλάβει το μέγεθος της υπολογιστικής ισχύος του νου. Ο νους μπορεί εύκολα να παράγει πολλές μεγάλου μήκους μουσικές παραστάσεις και εξίσου πολλά μεγάλου μήκους κινηματογραφικά φιλμ κάθε νύχτα στα όνειρα του μέσου ανθρώπου.


Ο σχεδιασμός του ευφυούς λογισμικού έχει σκοντάψει και σε άλλα εμπόδια: κανένα λογισμικό, ανεξάρτητα πόσο πολύ προσεγγίζει τη διαδικασία της ανθρώπινης σκέψης, δεν έχει το δικαίωμα να σταματήσει να λειτουργεί από μόνο του, κι αυτό είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τη φθορά ή τη δυσλειτουργία. Επίσης κανένα λογισμικό έως τώρα δεν έχει καταφέρει από μόνο του να ‘αυταπατηθεί λογικά’ προκειμένου να αποκρύψει μια λειτουργία του.


Τι εννοούμε όμως λέγοντας ‘να αυταπατηθεί λογικά’;


Πρόσφατα, τρεις επιστήμονες, οι J. Deardorff, B. Haisch, B. Maccabee και H.E. Puthoff δημοσίευσαν ένα άρθρο με τίτλο Inflation-Theory Implications for Extraterrestrial Visitation στο Journal of the British Interplanetary Society (January/February 2005 Vol. 58 1-2). Αυτά τα τέσσερα πρώτης τάξης μυαλά βρίσκονται στην πρωτοπορία της έρευνας των ΑΤΙΑ. Όμως ενώ το άρθρο τους είναι πολύ καλό, και πρέπει να τους δοθούν συγχαρητήρια που κατάφεραν τέτοια ανατρεπτική παρέμβαση στο κατεστημένο, θα πρέπει να πούμε πως κανείς τους δεν είχε βιώσει μια εμπειρία με ΑΤΙΑ. Συνεπώς στρέφουν τους καρτεσιανούς/νευτώνειους φακούς τους προς μια εμπειρία και ασχολούνται με αυτήν ως άσκηση ανάλυσης επιστημονικών συστημάτων, λες και παρουσιάζουν τα αποτελέσματα μιας έρευνας πάνω στην κρυσταλλογραφία. Και προσθέτουν και μερικές ρελατιβιστικές υποθέσεις σαν να θέλουν να διορθώσουν τις αδυναμίες του καρτεσιανού/νευτώνειου μοντέλου τους.


Κατανοώ απόλυτα την ανάγκη αποκλεισμού της προσωπικής εμπειρίας προκειμένου να δημοσιευτεί το άρθρο. Κι εγώ μάλλον το ίδιο θα έκανα. Όμως αυτός ο αποκλεισμός είναι κατά κάποιο τρόπο Φορτεανός: οι περισσότερες (εάν όχι όλες οι) πληροφορίες για τα ΑΤΙΑ προέρχονται από την προσωπική εμπειρία, αλλά προκειμένου να εξεταστούν τα ΑΤΙΑ σε ένα σοβαρό πλαίσιο, αυτές οι πληροφορίες αφαιρούνται από το άρθρο του Journal of the British Interplanetary Society! Οι τέσσερις γενναίοι επιστήμονες-ήρωες αποδόμησαν λοιπόν τις ίδιες τους τις ιδέες προκειμένου να τις ταιριάξουν στην αποδεκτή φυσιολογικότητα. Με τον τρόπο αυτό το άρθρο τους εμφανίζεται όπως πρέπει να εμφανίζεται, δηλαδή οι ιδέες που διατυπώνονται είναι το αποτέλεσμα ιδιόμορφης και απομονωμένης επιστημονικής ‘ντετεκτιβικής’ εργασίας χωρίς απολύτως καμία εισροή εκ μέρους των ‘μικρών πράσινων ανθρώπων’. Και με τον τρόπο αυτό η επιστημονική αντικειμενικότητα αποκτά μια μάλλον αρνητική προοπτική: η ομάδα παρουσιάζει γεγονότα και τα γεγονότα μεταμορφώνονται σε media. Οι τέσσερις ήρωές μας δεν χρειάζεται να ντρέπονται, επειδή αυτό συμβαίνει κάθε φορά που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα, ένα μάλλον μεταφυσικό medium.


Αυτός ο αποκλεισμός αποτελεί ένα τέλειο παράδειγμα σιωπηρής πολιτιστικής προπαγάνδας. Οι τέσσερις ήρωές μας δεν θα μπορούσαν να συμβαδίσουν μαζί της, αλλά ως πραγματεία περί της δομής των ερμηνειών, η προσέγγισή τους είναι κατακριτέα. Μου θυμίζει το έτος 1972, όταν η πλάκα του βολιστήρα Pioneer 10, που σχεδιάστηκε από τους Frank Drake και Carl Sagan, εστάλη στο βαθύ διάστημα. Η πλάκα απεικόνιζε ένα γυμνό άντρα και μια γυμνή γυναίκα, αλλά η γυναίκα δεν είχε γεννητικά όργανα, ούτε και τρίχες στο εφηβαίο! Αυτό μας κάνει να αναρωτηθούμε τι ελλείποντα στοιχεία δεχόμαστε, τα οποία μας σπαζοκεφαλιάζουν. Όπως ήταν φυσικό, ο Drake δεν περιέλαβε αυτό το δικής του επινοήσεως στοιχείο εξαπάτησης ως παράγοντα της περίφημης εξίσωσής του [Σ.τ.Μ.. εκείνης με την οποία ‘υπολογίζεται’ πόσοι τεχνολογικοί πολιτισμοί υπάρχουν στο Γαλαξία]


Το νόημα απ’ αυτό είναι το εξής: εάν εμείς οι ίδιοι συμπεριφερόμαστε έτσι, τότε τι μπορούμε να περιμένουμε από έναν εξωγήινο πολιτισμό;


II. Ο Θόρυβος στο Σύστημα γίνεται Εναλλακτική TV.


Στη Νέα UFOλογία θα πρέπει να ετοιμαστούμε να συναντήσουμε νέες μορφές Ύπαρξης, Ύλης και Ιδέας που θα κατατροπώσουν τα καρτεσιανά/νευτώνεια ρολόγια και μεζούρες μας. Στο βιβλίο του Οur Final Hour, ο Βασιλικός Αστρονόμος της Βρετανίας Sir Martin Rees, εξετάζει το ενδεχόμενο να αποτελούμε μια προσομοίωση. Αναρωτιέται εάν ολόκληρο το υλικό σύμπαν είναι μια άσκηση εικονικής πραγματικότητας, σε βαθμό που ζούμε μάλλον στο Matrix παρά στο φυσικό σύμπαν.


Ο Nick Bostrom, φιλόσοφος του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, έχει ένα website αφιερωμένο στο θέμα αυτό (http://www.simulation-argument.com) και θεωρεί, στο Philosophical Quarterly, (2003, Vol. 53, No. 211, pp. 243-255) οι τα (εξωγήινα) κομπιούτερ μπορεί να είναι τόσο πανίσχυρα που να ‘τρέχουν’ παρά πολλές προσομοιώσεις.


Ο Paul Davies γράφει στην Sydney Morning Herald της 22.7.2004:


«Συνεπώς αν υπάρχουν πολιτισμοί με ικανότητα συμπαντικής προσομοίωσης, τότε τα πλαστά σύμπαντα που δημιουργούν μπορεί να πολλαπλασιάζονται ραγδαία και να ξεπερνούν σε αριθμό τα πραγματικά. Στο κάτω κάτω, η εικονική πραγματικότητα είναι πολύ φτηνότερη από την κανονική πραγματικότητα. Έτσι, βάσει απλής στατιστικής, ένας τυχαίος παρατηρητής σαν εσάς ή εμένα είναι πολύ πιθανόν να αποτελεί ένα προσομοιωμένο πλάσμα σε έναν πλαστό κόσμο. Και βλέποντάς τον μέσα από το matrix, δεν μπορούμε να καταλάβουμε τη διαφορά».


Ή μήπως όχι; Ο John Barrow, συνάδελφος του Martin Rees στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, αναρωτιέται αν οι προσομοιωτές θα μπουν στον κόπο και τα έξοδα να στεγανοποιήσουν την εικονική πραγματικότητα. Ίσως αν κοιτάξουμε προσεκτικά να δούμε το σκηνικό να τρεμουλιάζει ελαφριά.


Κι αυτό δίνει εντελώς νέα διάσταση στην ιδέα περί μηχανικών γεγονότων. Ένα ουσιαστικό μέρος της Νέας UFOλογίας βασίζεται στο ότι υφίσταται πιθανή εξωγήινη εξαπάτηση και πολιτιστική σύγχυση, στο πλαίσιο των εμπειριών Στενών Επαφών. Μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να ρίξει άπλετο φως σε πολλούς παλαβούς ισχυρισμούς σε παλιές υποθέσεις, ισχυρισμούς που αγνόησαν οι ερευνητές εξαιτίας του παραλογισμού τους. Δυο παραδείγματα από πολλές φερόμενες ως επαφές με στοιχειακά όντα επαρκούν,. Η πρώτη είναι η συνάντηση του George Adamski με τον Orthon, τον Αφροδιτιανό, όπως ο ίδιος τον ονόμαζε, και η δεύτερη είναι η επαφή του Billy Meiers με τον 344χρονο ξανθό και γαλανομάτη Semjase από τις Πλειάδες.


Τέτοιοι κατά τα φαινόμενα γελοίοι ισχυρισμοί ταξινομούνται ως ‘θόρυβος’ στο σύστημα –μηχανολογική έκφραση για στοιχεία που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Όμως η Φορτεανή άποψη λέει πως τέτοια στοιχεία απορρίπτονται εξαιτίας της σκεπτικιστικής αναγκαιότητας κι έτσι το επικρατούν ερμηνευτικό υπόδειγμα δομείται με όλα αυτά που περίσσεψαν, καλώς ή καλώς. Εξωφρενικοί ισχυρισμοί όπως εκείνοι των Adamski και Meier δεν απορρίπτονται επειδή είναι αναληθείς ή μη πραγματικοί, αλλά από απολύτως κατανοητή σκεπτικιστική αναγκαιότητα, επειδή για τον έναν ή τον άλλο λόγο δεν μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε και πρέπει να περιοριστούμε σε αυτό το οποίο μπορούμε να ανεχτούμε. Συνεπώς, στο εικονικό επίπεδο, οι ημι-μορφές όπως οι Orthon και Semjase απορρίπτονται ως αναληθείς ή ανύπαρκτες. Από το πλαίσιο αυτό μπορούμε να αναρωτηθούμε, όχι τι είναι αληθές ή αναληθές όσο τι είμαστε έτοιμοι να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να βιώσει. Αυτό είναι ένα πολύ πιο ενδιαφέρον ερώτημα και κάτι που επιτρέπει στα ‘υποκειμενικά’ στοιχεία να ξαναμπούν στο παιχνίδι ως συνάρτηση κλιμάκωσης συχνότητας [Σ.τ.Μ frequency scaling – η διαμόρφωση συχνότητας ενός επεξεργαστή για να βελτιστοποιηθεί η απόδοσή του] μέσα σε δυναμικές πληροφοριακές δομές.


Ο Μεγαλοπόδαρος (Bigfoot) μπορεί να εξεταστεί κι αυτός στο ίδιο πλαίσιο με τους Orthon και Semjase. Ο Bigfoot δεν αφήνει απομεινάρια τροφής, ούτε αίματα από πληγές, ούτε φωλιές, ούτε ίχνη, ούτε ούρα, κόπρανα, ούτε και πτώματα.


Η αντικατάσταση των διακοπτών αληθούς/ψευδούς (false/true switches) του μηχανοκρατικού ερμηνευτικού υποδείγματος από μια τέτοια κλιμάκωση συχνότητας προσδίδει στη Μεταμοντέρνα Νέα UFOλογία μας πολύ μεγαλύτερη ευελιξία επειδή έτσι γίνεται εφικτή η ερμηνεία της παραδοξότητας υψηλού βαθμού. Έτσι τα ανώμαλα συμβάντα δεν γίνονται αληθή ή ψευδή υπό την παλιά, μηχανοκρατική έννοια, αλλά σποραδικά.


Η Νέα UFOλογία βασισμένη σε αυτή την ιδέα δίνει στις ουφολογικές μελέτες την ευκαιρία να κάνουν στην UFOλογία ό,τι έκανε ο Χάιζενμπεργκ στη Φυσική πριν ογδόντα χρόνια. Στη θέση της μηχανοκρατικής βεβαιότητας έθεσε την πιθανότητα, πυροδοτώντας έτσι μια επανάσταση στη σκέψη η οποία εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να μεταμορφώνει τη φυσική.


III. Ένα Βομβαρδιστικό Lancaster πάνω από την Πλατεία Powis.


Και εδώ παραθέτω την δική μου, προσωπική εμπειρία ως κατάθεση που δεν κατέληξε στις σελίδες του Journal of the British Interplanetary Society.


Ηταν μια Κυριακή στα μέσα καλοκαιριού του 1978. Τότε έγραφα θεατρικά έργα κι ένα από αυτά παιζόταν στο Shepherds Bush Theatre, τέσσερα λεπτά με το λεωφορείο από το σπίτι μου στο Notting Hill. Ένα σωρό κόσμος περνούσε από το διαμέρισμά μου (και σήμερα αυτό γίνεται!) στην οδό Portobello αλλά εκείνη την Κυριακή δεν είχε έρθει κανείς και το τηλέφωνο δεν χτυπούσε. Ένιωσα λιγάκι ανασφάλεια, κάτι που είναι ασυνήθιστο για μένα. Αποφάσισα να πάω στο θέατρο και να δω το έργο μου. Το κάνω κάμποσες φορές την εβδομάδα αφού ένας δραματουργός μαθαίνει πολλά βλέποντας το έργο του να παίζεται.


Πήγα στο θέατρο και ανακάλυψα ότι ηταν κλειστό. Ένιωσα βλάκας επειδή θα έπρεπε να είχα σκεφτεί ότι δεν γίνονταν παραστάσεις κυριακάτικα.

Γύρισα στο Notting Hill Gate με το λεωφορείο, συνεχίζοντας να νιώθω ανασφάλεια. Διάσχισα το δρόμο προς το Coronet Cinema και είδα ότι έπαιζε ένα φιλμ με τίτλο Salon Kitty. Κοκκινίζω που θυμάμαι ότι ηταν ένα σοφτ πορνό με Ναζί και πουτάνες. Έβγαλα εισιτήριο και παρακολούθησα αυτή τη μπούρδα αναρωτώμενος μήπως είχα φτάσει τελικά στην ηλικία που πήγαινα σινεμά μόνος για να δω τσόντες.


Το φιλμ τέλειωσε γύρω στις 11.10 μμ. Ηταν σκοτάδι, αγόρασα λίγη γατοτροφή από ένα μαγαζί και ξεκίνησα την πεντάλεπτη διαδρομή μέχρι το σπίτι μου. Έφτασα και πήγα να στρίψω δεξιά στην αυλή από το πεζοδρόμιο όταν είδα στον ουρανό ένα λαμπρό, λευκό φως. Ηταν σε ύψος 20ο , μεγάλο σαν γροθιά σε τεντωμένο χέρι και κινόταν πολύ αργά.


Ηταν ένα πολύ παράξενο λευκό φως. Αν ηταν προβολέας με τέτοια ισχύ και ένταση, θα με τύφλωνε. Θα σκίαζα τα μάτια μου με τα χέρια μου και θα έπεφτα καταγής.


Όμως ηταν ηδονιστικά υπνωτιστικό και έμπαινε κατευθείαν στο κεφάλι μου. Λες και με είχε ωθήσει το φως, γύρισα αριστερά και κοίταξα στον ουρανό πάνω από την Πλατεία Powis, ένα παρκάκι μπροστά από το σπίτι μου στο Colville Terrace.


Τότε είδα κάτι που το θυμάμαι μέχρι σήμερα. Στον ουρανό πάνω από την Πλατεία Powis υπήρχε ένα κανονικό βομβαρδιστικό Lancaster του Δεύτερου Παγκόσμιου Πόλεμου, να αιωρείται σιωπηλό, και ακίνητο, με το ρύγχος του στραμμένο δυτικά. Δεν είχε φώτα και οι τέσσερις έλικές του ηταν ακίνητοι.


Τότε αποφάσισα να φωνάξω βοήθεια. Εδώ πρέπει να εξηγήσω κάτι. Εκείνη την εποχή έμενα σε ένα διαμέρισμα τρίτου ορόφου στην πολυκατοικία που ανέφερα. Είχα μια κοπέλα (ας την ονομάσουμε Μπάρμπαρα) που ζούσε στο υπόγειο της ίδιας πολυκατοικίας. Βλέποντας ότι το φως σπίτι της δεξιά μου ηταν ανοιχτό, τη φώναξα. Εκείνη βγήκε και άρχισε να ανεβαίνει τις σκάλες για να βγει στο δρόμο. Θυμάμαι ότι εκείνη τη στιγμή σκεφτόμουν πανικόβλητος πως όταν η Μπάμπαρα έφτανε στην κορυφή της σκάλας δεν θα έβλεπε αυτό που έβλεπα κι αυτό θα σήμαινε πως είχα παραισθήσεις, ή κάποιος με είχε ποτίσει με κάτι.


Και τότε η Μπάρμπαρα είδε το βομβαρδιστικό, φωτισμένο σαν φάντασμα από το αρχικό φως που τώρα είχε ελαττωθεί κάπως. Έμεινε με το στόμα ανοιχτό και κατατρομοκρατήθηκε.


Το βομβαρδιστικό άρχισε τώρα να κινείται προς τα βορειοδυτικά καθώς το φως έσβησε.


Μείναμε κι οι δυο αποσβολωμένοι όταν το βομβαρδιστικό άρχισε να αλλάζει μορφή. Μεταμορφώθηκε σε πελώριο τρίγωνο που εξαφανίστηκε γοργά προς τα βορειοδυτικά.


Ψηλά στον ουρανό πάνω από το μαύρο τρίγωνο εμφανίστηκε τώρα ένα πολύ μικρότερο φως από το πρώτο, που είχε σχεδόν σβήσει. Αυτό το δεύτερο φως διάσχισε τον ουρανό προς την ίδια κατεύθυνση με το εξαφανιζόμενο μαύρο τρίγωνο. Ένα ακόμα μικρότερο φως βγήκε από αυτό και διέγραψε έξι πλήρεις κύκλους μιας ημιτονοειδούς καμπύλης.


Κατόπιν όλα χάθηκαν σαν γλόμπος που σβήνει.


Αμίλητοι, πήγαμε στο διαμέρισμα της Μπάρμπαρα. Μόλις μπήκα σπίτι της με κυρίεψε τρόμος. Ένας μαυροντυμένος άντρας καθοταν στον καναπέ της!


Στην αρχή, τουλάχιστον, εξηγήθηκε. Μου είπε ότι η Μπάρμπαρα τον είχε αφήσει να μπει για να περιμένει τον Τζέημς, που έμενε από πάνω και έλειπε. Ο ΜΙΒ ηταν ομορφάντρας, γύρω στα πενήντα και γεροδεμένος. Φορούσε άψογο κοστούμι και γραβάτα, είχε λιονταρίσια καστανόξανθη χαίτη και μεγάλο κεφάλι. Ηταν ευγενέστατος και κινείτο και χειρονομούσε σαν ηθοποιός του παλιού καιρού. Είπε ότι ήξερε τον Τζέημς από τις συναντήσεις τους στους Ανώνυμους Αλκοολικούς.


Βλέποντας δυο κατάχλομους ανθρώπους που προφανώς δεν είχαν όρεξη να πολυμιλήσουν, ο ΜΙΒ αποφάσισε να μην περιμένει άλλο και έφυγε ευγενικά. Εκείνη τη στιγμή δεν είχα καταλάβει γιατί η Μπάρμπαρα (μια πολύ προσεκτική και πολύ ντόμπρα γυναίκα) είχε αφήσει έναν ξένο να μπει σπίτι της.


Κι εδώ πρέπει να πω κάτι προσωπικό. Όπως είπα, η Μπάρμπαρα ηταν κοπέλα μου τότε και παρότι έμενα στον τρίτο, τις περισσότερες νύχτες έμενα μαζί της στο υπόγειο. Όμως εκείνη τη νύχτα, όντας σε κατάσταση σοκ, χωρίσαμε χωρίς να πούμε πολλά μετά την αποχώρηση του ΜΙΒ. Υποθέτω πως και οι δυο μας θέλαμε να μείνουμε μόνοι για λίγο. Κι αυτό μου φάνηκε παράξενο επειδή οι τρομοκρατημένοι συνήθως θέλουν να μείνουν μαζί.


Μάζεψα τις γάτες μου από την αυλή και τις έμπασα στο διαμέρισμα. Άνοιξα τις κονσέρβες τη γατοτροφή κι έβαλα φαγητό στα πιατάκια τους. Και όταν σηκώθηκα όρθιος έχοντας σκύψει για να βάλω φαγητό, κόντεψα να μείνω σέκος από μια τρομερή συνειδητοποίηση.


Είχα βιώσει ένα χρονικό κενό!


Η ώρα ηταν ακόμα 11.10.


Όμως τώρα θα έπρεπε να είναι σχεδόν 11.35


Φυσικά έκανα κάθε λογής τσεκάρισμα: τηλέφωνο, ράδιο, τηλεόραση (τότε δεν είχαμε PC). Τηλεφώνησα στον κινηματογράφο και επιβεβαίωσα την ώρα λήξης της προβολής. Τσέκαρα την ώρα και με άλλους ενοίκους της πολυκατοικίας. Ξανάκανα τους υπολογισμούς μου. Όσο και να υπολόγιζα, ήξερα ότι είχα χάσει μισή ώρα από τη ζωή μου από τη στιγμή που είχα φύγει από το σινεμά μέχρι που είχε λήξει η εμπειρία.


Πρέπει να πω ότι πήρα μια απόφαση που μπορεί να προκαλέσει κατηγορίες για ψευδομαρτυρία, απάτη και εξαπάτηση. Αποφάσισα να μην κατέβω κάτω και να πω στη Μπάρμπαρα για το χρονικό κενό, αφού ηταν ακόμα πολύ αναστατωμένη από το επεισόδιο. Πρέπει να προσθέσω εδώ ότι η Μπάρμπαρα ηταν μια σκυθρωπή πτυχιούχος Φυσικής με ελάχιστη φαντασία και χιούμορ.


Την επόμενη μέρα είδα τον Τζέημς και του ανέφερα ότι είχε περάσει ο φίλος του από τους Ανώνυμους Αλκοολικούς. Προβληματισμένος, με ρώτησε για το άτομο αυτό κι εγώ του τον περιέγραψα. Ξανάνιωσα πάλι ζαλάδα όταν ο Τζέημς είπε ότι δεν είχε τέτοιο φίλο σαν κι αυτό που περιέγραφα και πρόσθεσε ότι δεν υπήρχε κανένα τέτοιο άτομο στις ομάδες των ΑΑ που συμμετείχε.


Περιττό να πούμε πως αυτή ήταν η δεύτερη πληροφορία που απέκρυψα από την Μπάρμπαρα. Πρόσεξα πως ο Τζέημς, παρότι πολύ πιο μικρόσωμος, ηταν επίσης ευγενέστατος και μιλούσε και χειρονομούσε σαν ηθοποιός του παλιού καιρού.


Αυτά που ακολούθησαν ηταν πολύ απογοητευτικά: ούτε όνειρα, ούτε τυραννικές αναμνήσεις εξωγήινων, ούτε συμπτώματα εμπειρίας απαγωγής. Και έκτοτε δεν μου έχει συμβεί τίποτα ούτε κατά προσέγγιση παρόμοιο.


Η σχέση μου με τη Μπάρμπαρα διαλύθηκε σχεδόν αμέσως εξαιτίας του περιστατικού. Ηταν σα να με θεωρούσε πλέον μάγο που της είχε κάνει κάτι τρομερό. Είχα γίνει μια αράχνη που την είχα παγιδέψει σε ένα δράμα από αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες. Για όλη την υπόλοιπη ζωή της, η Μπάρμπαρα ήξερε ότι θα είχε απομείνει με ένα θρυμματισμένο κοσμοείδωλο. Εννοείται ότι την κοπάνησε τροχάδην από τον υποφαινόμενο. Η Μπάρμπαρα ηταν μια πανέξυπνη γυναίκα αλλά όπως οι περισσότεροι επιστήμονες, δεν ηταν καλά εξοπλισμένη να αντιμετωπίσει τέτοιο είδος εμπειρίας. Η σχετικότητα δεν είχε επικρατήσει ακόμα σαν διαδεδομένο πλαίσιο πολιτιστικής αναφοράς. Η Μπάρμπαρα αντιμετώπισε τεράστια δυσκολία να εφαρμόσει το επιβεβλημένο καρτεσιανό/νευτώνειο πλαίσιο στα επίπεδα παραλογισμού που είχε βιώσει.


Εικοσι πέντε χρόνια μετά, εξακολουθώ να βλέπω καμιά φορά τη Μπάρμπαρα στο Portobello Road. Όμως τώρα με προσπερνά βιαστικά και, σύμφωνα με τις πληροφορίες μου, ο άντρας που παντρεύτηκε την ρώτησε τελικά γιατί έδειχνε να με φοβάται. Η Μπάρμπαρα του απάντησε ότι ήμουν παράξενος και το άφησε έτσι. Ο άντρας της (φοβάμαι ένας όχι ιδιαίτερα έξυπνος ή φιλοπερίεργος τύπος) σήκωσε αδιάφορα τους ώμους και δεν έδωσε συνέχεια.


Ζούμε πλέον σε μια εποχή που τα ρολόγια και οι μεζούρες του 19ου αιώνα έχουν μεταμορφωθεί σε ρεύματα πληροφοριών που έχουν αποκτήσει σχεδόν τη δική τους ζωή. Αυτά τα ρεύματα αποτελούνται κατά κύριο λόγο από πανίσχυρες εικόνες που γεννούν τα ΜΜΕ και η ψυχαγωγία στις οποίες το γεγονός (υπό την μηχανοκρατική έννοια) παίζει ελάχιστο ή μηδενικό ρόλο. Σήμερα η μυθολογική μηχανική παίζει στις Δυτικές κοινωνίες ένα ρόλο ισοδύναμο με εκείνο της μηχανοκρατικής μηχανικής και σε πολλές περιπτώσεις (όπως στο Star Trek) αυτά τα δυο αλληλοϋποστηρίζονται. Όμως οι ‘σκληρές’ φυσικές επιστήμες δεν κατανοούν ακομα τις εξισώσεις του Marshall McLuhan, παρότι οι ‘γνωσιακοί φακοί’ τους οποίους ανέφερα προηγουμένως, αλλάζουν σε ό,τι αφορά την εστίαση, την ευκρίνεια και την οργάνωση. Έχουμε υποβάλει πολιτισμούς της λίθινης εποχής σε τέτοιες εμπειρίες. Θα ήμασταν ηλίθιοι αν πιστεύαμε ότι κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να συμβεί και σε μας.


Χρειάστηκα λίγο καιρό να συνειδητοποιήσω πόσο περίπλοκη ηταν η εμπειρία μου με ΑΤΙΑ. Διέθετε ένα αδιόρατο ψυχομυθολογικό υπόστρωμα. Όταν το ανακάλυψα, κλονίστηκα από τις επιπτώσεις. Είχα δει ακριβώς ένα μυθολογικό ζώο. Όχι κανένα μονόκερω ή ένα άσπρο κουνέλι με ρολόι τσέπης αλλά ένα μυθολογικό πλάσμα μιας τεχνολογικής εποχής: ένα βομβαρδιστικό Lancaster. Και γιατί κάτι τέτοιο είναι μυθολογικό; Επειδή αυτό το αεροσκάφος ηταν κάποτε μια ιπτάμενη λόγχη ελευθερίας, ένα κομμάτι ηλεκτρομηχανικού βρετανικού μυώνα, το ίδιο συμβολικό με την λόγχη του Αγίου Γεωργίου και εμπλεγμένο κι αυτό σε μια εξίσου απεγνωσμένη μάχη ζωής και θανάτου με ένα δράκοντα.


Αυτό που είδα ηταν ένα πολυσχιδές πληροφοριογενές φαινόμενο και η μυστικιστική του διάσταση ολοκληρώθηκε με το πέρασμα ενός διάττοντα αστέρα από πάνω του!


Όλα αυτά ασφαλώς δεν τα σκέφτηκα εκείνη την εποχή. Αυτή η ερμηνεία προέκυψε ως αποτέλεσμα της αποδόμησης της εμπειρίας με την πάροδο των χρόνων. Μόνο αφότου πέρασαν μερικά χρόνια άρχισα να συνειδητοποιώ πόσο πλούσια σε διδαχές και συμβολισμό ηταν η εμπειρία.


Για μένα σήμερα, μετά από χρόνια, αυτό το ΑΤΙΑ ηταν ένα οριακό (liminal) αντικείμενο, κάτι που η ύπαρξή του κείται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, σαν σχέδιο του Escher. Σήμερα ξέρω πως, εκτός από το στοιχείο της αντικειμενικότητας, υπήρχαν και άλλα δομημένα επίπεδα που αφορούσαν το χρόνο, το πεπρωμένο και την προσωπικότητα.


Ανέλυσα τα βασικά χαρακτηριστικά της εμπειρίας ως εξής:


(1) Το λαογραφικό περιεχόμενο. Η μεταφορά από τους μύθους μιας προ-τεχνολογικής εποχής (καβαλάρηδες ιππότες) στο Lancaster, μια σύγχρονη δομή.


(2) Το εθνικό/ιστορικό στοιχείο. Αυτό το αεροσκάφος αναπαριστούσε τη σωτηρία του έθνους.


(3) Προσωπικός παράγοντας. Κάπου είκοσι λεπτά πριν την θέαση είχα δει ένα φιλμ με Ναζί.


(4) Το φίλτρο αποκλεισμού. Εφάρμοσα ένα βαθμό αποκλεισμού που τότε θεώρησα αναγκαίο. Δεν μίλησα στην Μπάρμπαρα για το χρονικό κενό, ούτε της είπα ότι ο Τζέημς δεν γνώριζε τον Μαυροντυμένο. Τώρα, το τι αποκλείστηκε από μένα κατά τον ίδιο τρόπο, είναι άγνωστο.


(5) Ατμοσφαιρα. Σαν την μονόλεπτη σιωπή πριν τον ήχο των σαλπίγγων στο Κενοτάφιο την Ημέρα της Ενθύμησης [Σ.τ.Μ. η γιορτή των βετεράνων της Βρετανικής Κοινοπολιτείας στις 11 Νοεμβρίου]. Παρότι δεν ακούστηκε κανένας ήχος, υπήρχε επίσης και αυτό που ένιωσα όταν το μοναδικό Lancaster που πετούσε ακόμα εμφανίστηκε στον ορίζοντα του Hyde Park το 1995 στην 50η επέτειο της Απόβασης της Νορμανδίας. Είχα την αίσθηση πως η ζωή όλων μας είχε σωθεί από πράγματα όπως αυτό το αεροσκάφος.


(6) Η θεαματική hi-tech εξωγήινη εκδήλωση ενός αρχαίου, σχεδόν ιερού αντικειμένου όπως το Lancaster. Είχα επίσης το ανησυχητικό αίσθημα ότι αυτή η hi-tech διάσταση ηταν επίτηδες προσχεδιασμένη για το πλαίσιο αναφοράς της ανθρώπινης κατανόησής μου.


(7) Το αντικειμενικό περιεχόμενο. Το ΑΤΙΑ κινήθηκε, επιταχύνθηκε, άλλαξε μορφή και συνοδεύτηκε από τρία είδη φωτεινών φαινομένων. Όπως είπα, είχα και μία μάρτυρα που δεν ηταν φιλικά διακείμενη προς τέτοια φαινόμενα.


Όλα αυτά τα στοιχεία σχηματίζουν μια πανίσχυρη πολυδιάστατη πληροφοριακή δομή που εκφράζεται με εικόνες και καταστάσεις. Αντί για αρειανά τρίποδα με μυαλό εντόμου, οι εξωγήινοι (και αυτό που είδα σίγουρα δεν ερχόταν από τον δικό μας κόσμο) δημιούργησαν αυτή την ολιστική διάσταση ως επικοινωνία. Πάντα απέρριπτα αυτό που πάντα πίστευα ότι ηταν η απελπιστικά χοντροκομμένη εικόνα ενός Σταθμάρχη της Βικτοριανής Εποχής, δηλαδή η ανίχνευση ραδιοσημάτων από το έξω διάστημα. Αυτή η μηχανοκρατική μεταφορά προέρχεται από μια εποχή φάρων, σιδηροδρόμων και ταχυδρομείων και έναν στεγανό ευκλείδιο χώρο στον οποίο πακέτα και επιβάτες ταξίδευαν με αυστηρό προσδιορισμό από το Α στο Β. Σύμφωνα με τη Θεωρία της Σχετικότητας, αυτό σίγουρα θα είχε αποτέλεσμα το μεγαλύτερο dead-letter box ολων των εποχών [Σ.τ.Μ. ‘γραμματοθυρίδα αζήτητων επιστολών’, σημείο άφεσης γραμμάτων μεταξύ δυο ατόμων χωρίς να υπάρξει ανάγκη συνάντησής τους. Συνήθως χρησιμοποιείτο στον κόσμο της κατασκοπίας].


Σίγουρα η εμπειρία μου με έπεισε ότι ζούμε σε ένα απείρως μεγαλύτερο πλαίσιο ύπαρξης απ’ όσο μπορούμε να φανταστούμε. Μου πέρασε από το μυαλό πως αυτή η εκδήλωση ηταν ό,τι είχαν δει ο George Adamski και τόσοι άλλοι. Αυτό το είδος τεχνολογίας, που δεν απέχει πολύ από την ολογραφική τηλεόραση, μπορεί να δημιουργήσει έναν Αφροδιτιανό από το μηδέν. Οι επιστήμονες θα ανησυχούσαν εξίσου αν έβρισκαν ότι οι ανακαλύψεις τους αποτελούν μέρος ενός πολυδιαστατικού συστήματος ψυχαγωγίας media/gaming με πολλά επίπεδα εστίασης, ανάπτυξης και εφαρμογής.


Στο μυαλό μου σχηματοποιήθηκε το πρότυπο του νησιώτη μιας απομονωμένης κουλτούρας του Ειρηνικού, που δεν έχει εφεύρει την ύφανση ή τον τροχό, αλλά ξυπνά ένα πρωί και βλέπει ένα ιστιοφόρο με ατμοκίνητους τροχούς κι ένα φουγάρο που ξερνά καπνό.


Εγώ ήμουν αυτός ο νησιώτης και κατ’ αναλογία, νόμισα πως είδα ένα τέτοιο πλοίο.


Εικοσι πέντε χρόνια μετά, θα έγραφα ένα βιβλίο για τον George Adamski, με τίτλο Looking for Orthon. Θαρρώ πως το βιβλίο αυτό ξεκίνησε εκείνη τη νύχτα στην πλατεία Powis.