Ο πόνος είναι ένα μεγάλο ιατρικό πρόβλημα και σύμφωνα με μια αναφορά από το Ινστιτούτο της Ιατρικής (Institute of Medicine), οι χρόνιοι πόνοι κοστίζουν στις Η.Π.Α. περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως είτε σε ιατρικούς λογαριασμούς είτε με τη μορφή απώλειας παραγωγικότητας. Μόνο οι πόνοι στη μέση και την πλάτη κοστίζουν σχεδόν 90 δισεκατομμύρια δολάρια σε ιατροφαρμακευτικά έξοδα, ένα ποσό σχεδόν ισοδύναμο με αυτό που ξοδεύεται για τις περιπτώσεις καρκίνου.
Παρά την αύξηση στην εμφάνιση των χρόνιων πόνων (σχεδόν ένας στους τρεις Αμερικάνους πάσχει από αυτούς) η ιατρική πρόοδος είναι βραδεία. Είναι σα μια επιδημία που δεν ξέρουμε πώς να αντιμετωπίσουμε. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γιατροί καταφεύγουν σε αναλγητικά φάρμακα, κάποια εκ των οποίων είναι οπιοειδή. Παρόλο που τα τελευταία μπορούν να ανακουφίσουν σε μεγάλο βαθμό, είναι πολύ εύκολο να εθιστεί κάποιος σε αυτά και αυτός είναι ο λόγος που οι υπερβολικές δόσεις από συνταγογραφούμενα παυσίπονα αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες τυχαίου θανάτου.
Εντούτοις, υπάρχουν κάποια φωτεινά σημάδια στην πρόοδο κατά του πόνου. Νέες θεραπευτικές μέθοδοι που δεν έχουν ως στόχο τους διάφορα τμήματα του σώματος ή τα νεύρα κοντά στην πηγή του προβλήματος. Που δεν κάνουν χρήση χειρουργικών μεθόδων υψηλής τεχνολογίας ή ακριβών φαρμάκων. Απεναντίας, επικεντρώνονται στο μυαλό και στη μεταβολή του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον ίδιο τον πόνο.
Σύμφωνα με μια έρευνα που διεξήχθη από επιστήμονες στο Wake Forest University, ύστερα από λίγες ημέρες εκπαίδευσης στο διαλογισμό ο οποίος περιλάμβανε τη διδασκαλία των συμμετεχόντων να εστιάζουν καλύτερα την προσοχή τους καθώς και να επικεντρώνονται λιγότερο σε καταστάσεις που προκαλούν δυσφορία και περισσότερο σε καταστάσεις που προκαλούν ευφορία, οι άνθρωποι αυτοί ανέφεραν ότι η δυσφορία που ένιωθαν μειώθηκε κατά 57 τοις εκατό. Τέτοιες βελτιώσεις είναι ισοδύναμες σχεδόν με τα οφέλη από την χορήγηση μορφίνης.
Η εγκεφαλική σάρωση έδειξε το πώς επετεύχθη αυτή η παρέμβαση. Η εκμάθηση του διαλογισμού άλλαξε την εγκεφαλική δραστηριότητα σε περιοχές όπως η νήσος και ο πρόσθιος φλοιός του προσαγωγίου, περιοχές που αποτελούν επίσης στόχο για τα παυσίπονα νέας γενιάς. Είναι σα να διαχειρίζονται οι ίδιοι οι άνθρωποι τα δικά τους παυσίπονα.
Ενώ αυτή η έρευνα δείχνει την πρακτικότητα αυτής της θεραπείας (χρειάστηκε λιγότερο από δύο ώρες εκπαίδευσης ώστε να παρατηρηθεί αξιοσημείωτη πρόοδος) δεν είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες έχουν καταδείξει μια σύνδεση ανάμεσα στον διαλογισμό και στη μειωμένη ευαισθησία στον πόνο. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι έχουν εμπειρία στον διαλογισμό Ζεν εμφανίζουν πολύ υψηλότερα επίπεδα αντοχής πόνου και ότι η εκμάθηση τεχνικών διαλογισμού μπορεί να ελαττώσει το άγχος που είναι συνυφασμένο με κάποια έντονη δυσφορία.
Ο διαλογισμός όμως δεν είναι η μόνη μέθοδος που βασίζεται στο νου η οποία έχει δώσει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ερευνητές από το Duke University εξέτασαν πρόσφατα μια μεγάλη ποικιλία ψυχολογικών παρεμβάσεων που σχετίζονται με τους χρόνιους πόνους της μέσης και που περιλαμβάνουν γνωστική συμπεριφορική ψυχολογία, βιοανατροφοδότηση και ύπνωση. Σχεδόν σε κάθε περίπτωση, αυτές οι θεραπείες απεδείχθησαν επιτυχείς και οδήγησαν στη βελτίωση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων και μάλιστα με πολύ χαμηλότερο κόστος από αυτό των συμβατικών ιατρικών προσεγγίσεων.
Το σημαντικότερο μάθημα είναι ότι για πολύ καιρό αντιμετωπίζαμε τον πόνο ως ένα κατεξοχήν σωματικό πρόβλημα, μια πεποίθηση η οποία έχει τις ρίζες της στο γεγονός ότι το υλικό σώμα μας διαρκώς φθείρεται. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να επενδύσουμε σε ακριβές και συχνά αναποτελεσματικές χειρουργικές επεμβάσεις που προσπαθούν να διορθώσουν κινητικά προβλήματα.
Αυτή όμως η προσέγγιση υπεραπλουστεύει μια εξαιρετικά περίπλοκη κατάσταση. Είναι πλέον προφανές ότι ο πόνος είναι μάλλον μια νοητική κατάσταση η οποία αφορά το σώμα, μια αντικειμενική αίσθηση η οποία τροποποιείται σε μεγάλο βαθμό από τον εγκέφαλο. Και αυτός είναι ο λόγος που οι ψυχολογικού τύπου παρεμβάσεις ορισμένες φορές λειτουργούν καλύτερα από το νυστέρι, αφού μας βοηθούν να ξεμπερδέψουμε τις σκέψεις μας.
Στο έργο του,«Πολύ κακό για το τίποτα» o Shakespeare είπε ότι «δεν έχει υπάρξει ακόμα ούτε ένας φιλόσοφος που θα μπορούσε να υπομείνει τον πονόδοντο με υπομονή». Ο συγγραφέας έκανε ένα σχόλιο για την δυνατή φύση του πόνου και πόσο δύσκολο είναι για κάποιον να τον αγνοήσει. Εξάλλου, όταν έχουμε αυτή την άσχημη αίσθηση όταν ένας τραπεζίτης πιέζεται ή ένας μυς τεντώνεται σε μεγάλο βαθμό φαίνεται πως η δυσφορία βρίσκεται πέραν του δικού μας ελέγχου.
Όμως ο Shakespeare έκανε λάθος, εφόσον προκύπτει ότι μπορούμε να μάθουμε πώς να υπομένουμε καλύτερα έναν πονόδοντο καθώς ακόμα και απλές θεραπείες λόγου μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο μας. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι ο πόνος μας δεν είναι αληθινός. Ο πόνος είναι πάντοτε αληθινός αλλά ο νους μας είναι τόσο δυνατός που μπορεί να μεταβάλλει ακόμη και τα πιο αληθινά πράγματα στον κόσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου